Senin, 30 Mei 2011
Donya Aneuk Miët
keunarang
Dian Rubianty
Lagèe biasa, tiëp seupôt lheuh jak beut bak Teungku Imum, aneuk miët gadôh dimeuén bola bak lapangan disampéng meunasah. Polém, sabab hana niët geumeujak saho, lheuh geu tulông Teungku peubëut aneuk miët, teuduëk bak seuramoë meunasah. Hayëu keudéh geu kalôn aneuk miët meu pluëng-pluëng dipeulét bola.
Teungôh hayëu-hayëu jih awaknyan dimaèn bola, tiba-tiba mandum meusapat bak teungôh lapangan. Dari jeuôh teudengo bak Polém sang na yang meupaké. Polém bagah-bagah geupluëng u lapangan.
“Hai…pakon ka karu teungôh ka meuén gèt-gèt?” teugah Polém sirap geu peusiblah aneuk miët nyan. Rupa jih si Hakim ngon si Uma yang meu paké.
“Peu pasai ka meu paké?’ tanyong Polém watèe aneuk miët nyan ka seungap.
“Si Hakim yang peu phôn…”
“Jéh ka dipeusalah lôn… kah yang awai mita salah…”
Sigohlom aneuk miët dua nyan meuseu’ot sambông lom, bagah-bagah Polém geumè awaknyan bandua u meunasah.
“Nyo peugah haba sidroë-droë, maséng-maséng na masa bela droë,” kheun Polém watèe awaknyan man lhèe ka troh u seuramoë meunasah.
“Hakim, drou keuh phôn…”
“Si Uma ka off-set. Lôn peugah hanjeut sipak lé bola tapi disipak chit lam gawang kamoë.”
“Beutoi nyan Uma?”
“Beutoi, Bang. Tapi panéna meu cèh off-set saré. Nyo kôn meuén pura-pura. Si Hakim jih leu
that meu atô. Hana hayëu…. Man lôn peugah meunyo leu that dibôh atô, singoh-ngoh bèk asi lé jih meuén ngon awak kamoë. Jih kôn awak Meunasah Atëung blah dèh. Keupeu peurôh-rôh droë ngon kamoë. Meunyo hana galak lagèe kamoë bôh atô…” Maken bak ujong su si Uma maken rayeuk. Sampo’an Tengku Imeum geu teubiët dari kantô di sampéng seuramoë seumayang.
Hakim teuduëk meuteukui. Sang teupeh hatéjih karena peu yang dikheun kheuneulheuh le si Uma.
“Uma, pakon jeut raya su meunan, neuk?” leupie teudengo su Tengkue Imeum.
“Meunyo bak pasai meureuno, hana aneuk ateung blah deh, aneuk blah no, neuk. So mantong jeut jak bak meunasah nyo, karna meunasah nyo Allah Po.”
“Lôn hana makesud teu’ôh nyan Tengkue, meunyo si Hakim hana leu diboh atô bak meuén bola.” Uma sang mantong palak keu si Hakim. Tapi su jih hana emosi lé.
“Meuén bola kon keu peugadoh kuerawat badan, bek sampo sabab nyan malah meupaké. Cie piké, kon hana jröh sagai sabab buët ubit, ta meu paké saré keudroë-droë?”
Dua Aneuk miët nyan seungap lam pikeran droë maséng-maséng.
“Meumat jaro teuma, lheuh nyan jak cok ie seumayang ta seumayang Meugreb,” kheun Tengku teuma.
Aneuk miët dua nyan dimeumat jaro lheuh nyan dibeudoh dijak tron u yub jak tueng ie seumayang. Lheuh seumayang Meugreb Polém dijak wo u rumoh. Liwat rumoh si Jol bagah-bagah dipaléng muka. Mantông teuingat that lam haté Polém, kiban baro sa si Jol diteugah Polém bak teungoh-teungoh kawan ramè. Gèt that malè Polém watèe nyan dipeulaku lé si Jol lagèe aneuk manyak.
***
Seupot singoh jih, Polém liwat lapangan bola meujak u meunasah. Niet lam haté meujak seumayang Meugreb ngon aneuk miët. Buno jih gabuëk ditulông Ayah, hana meuteumèe tulông Tengkue peubeut aneuk miët.
Lam lapangan dikalôn si Hakim ngon si Uma teungoh meubagi-bagi bola. Gèt that si Hakim jok bola sampo si Uma jeut disipak bola dilop gol lam gawang lawan. Awaknyan dua dimeusurak, dimeuëm-uëm ka meunang meuèn bola.
Sira geucok ie semahyang, Polém geutanyong keu gura-gura bak si Uma.
“Uma, hana bungeh le droë keuh ngon si Hakim?”
“Nyan kon baro, Bang.”seuôt Uma. Jaro jih sibôk ditôp kran ie.
“Nyo uronyo kamoë meupake, han meunang lage buno Bang.” sambông Hakim tiba-tiba ka trôh dilikôt Polém.
Polém teu iëm dikalôn aneuk miët duanyan meuwa-wa di ék u ateuh meunasah. Sang baro hana kejadian sapëu. Padahai Polém diteupeu that, Hakim teupeh haté ngon narit si Uma baro.
Ban meujak ék u meunasah, dideungô su si Jol geuheui nan geuh.
“Polém, keuno neu jak, siblah lôn mantong na pat dong.”
Polém teujak teudong. Haté jih mantong saket. Tapi nyo ditulak dong dibineh si Jol, peu alasan jih. Peulom nyan pat shaf nyan mantong na pat dong.
Sipanyang seumayang, Polém hana khusyu’. Pikeran jih dijak lèh ho ho. Lheuh seumayang dimeujak laju tapi si Jol dithëun jaro jih.
“Polém, nyo droë na watèe lôn keumëu peugah haba siat.”
Lagèe biasa si Jol ditanyông pakiban pikiran Polém. Kali nyoë pasai Mulôd Nabi urô Aleuhad ukeu. Polém diseuôt ala kada mantông. Hana meuseumangat lagèe biasa.
Lheuh si Jol peugah hai jih, Polém teugrak haté keumëu tanyông pasai yang peugèt haté jih teupeh baro nyan lam rapat majeulieh meunasah.
“Jol, jino lôn keumeng peugah hai lôn bak droëkeuh. Sibena jih lôn hana keumeu peugah haba ngon droë. Tapi nyo ka lhee uro. Teungkue peugah, hanjeut tayô saré-saré urëung muslim leubèh lhèe uro hana tapeugah haba.”
Muka si Jol deuh hireun. Lam haté dicuba kirakira peu meukeusud Polém.
“Lôn teupeh haté ngon droë lam rapat Mulod baro nyan. Neu teugah lôn lam kawan ramé.” Ah! Lapang rasa jih dada Polém lheuh dipeutroh meukeusud jih. Jikalôn muka si Jol meuubah hana mangat.
“Polém, lôn lake meu’ah bak rayeuk that. Nyo rupa jih yang peugèt droëneuh hana lé narit ngon lôn lheuh rapat nyan. Lôn piké musabab droëneuh sibok.” Si Jol dinyhueng jaro.
Polém hana dibalah meumat jaro si Jol, sampo akhe jih si Jol dipeutreun teuma jaro jih.
“Lôn keubiet hana meukeusud peumalèe droë neuh. Hana mungkén lah lôn lagèe nyan. Tanyo kon ngon seujak manyak. Peu na masaalah sabé lôn lakèe tulông bak droë neuh. Meunyo kon droë yang dukong dilikot lôn, pané na aneuk muda gampong dipilèh lôn jeut keu ketua peunguroh meunasah nyo.”
“Si go teuk lôn lake meu’ah, Polém. Hana peu-peu meunyo droë hana jeut neu peu me’ah lôn lom. Lôn teurimong salah, ka silap rôh rheut su keu droë lam teungôh kawan ramé. Watèe nyan lôn agak meukarat. Buet leupah leu, tapi mandum aneuk muda hana peureumëuen.”
Dikalôn Polém teu iëm, Jol disambong lompeugah haba.
“Lôn agak gugôp ngon acara go nyo. Mulod go nyo gampông tanyo geu undang siplôh bôh dayah ngon mandum aneuk yatim lingka gampông tanyo. Sang lôn harôih peugèt rapat lom, seubab droë meutu’oh lôn jeut tingat, lôn kon cuma rayeuk su ngon droë mantong, tapi rap ngon mandum rakan-rakan geutanyo yang ikôt rapat. Pasti mandum jino ka sakèt haté keu lôn.”
Polém dikalôn si Jol di palèng muka u sampèng meunasah. Dari klap-klip lampu bak jalan deuh bak pineung sipanyang jalan diapit-apit lé angèn.
“Teunang mantong, yang laèn hana dipeugah sapeu pasai rapat nyan. Cuma lôn mantong yang lage aneuk mit, droë kon peugah haba lam rapat sibagai ketua, kon sebagai Jol yang rakan ulôn. Hana sipatôt jih lôn lakèe neupeutimang khusuih dari droë keuh.”
Si Jol dijok jaro teuma, go nyo Polém geusambôt bagah-bagah. Nyan awaknyan dua teukhem-khem teuma.
“Adak droë peugah laju bak lôn lheuh rapat nyan, kon hana peureulèe lôn lhèe uro mumang hana ngon peugah haba,” kheun si Jol watèe awaknyan teungoh meulangkah meujak wo.
“Droë turi Hakim ngon Uma kon? Meunyo kon karna awaknyan, mungken sampo an thon ukeu lôn hana peugah haba ngon droë neuh.”
“Peu rhôh pasai Uma ngon si Hakim ngon pasai geutanyo?”
“Lôn malèe haté ngon aneuk miët dua nyan, baro dimeulho uronyô ka meu wa—wa teuma.”
“Tanyo yoh jameun kon meunan ciet Polém, na teutingat droë watèe ta meuén bola, lôn sipak bola bukah kaca kanto Tengkue? Karna takot, nyan ku peusalah kah. Tapi oh seupot singoh ka ta beut sama teuma kon….”
Polém ngon si Jol teu khem-khem teuingat cerita awaknyan jameun dilèe. Ah! Leupah indah donya jih watèe mantong aneuk mit! Seubab watèe nyan jih jeut dimeuruno peu mantong, hana male meunyo salah. Bak masa nyan, Polém hanjeut diteumaki, sabé dipeugah yang seubeuna. Watèe Polém mantong aneuk mit, pakiban lam haté meunan lam narit. Lagèe urëung syiek kheun, pakiban crah meunan beukah. Watèe Polém
mantong aneuk miët, leupah mudah dipeume’ah urëung yang salah. Haté sabé lapang, donya nyo sabé peunoh keunangan.
Masa jino, deungon meubago-bago alasan, leu yang ka meuubah! Ah! Polém harôih meureuno teuma dari donya aneuk miët. Khusoih jih bak pasai peumeu’ah salah ureung laén dan meurayeuk-rayeuk haté.
(Dian Rubianty, tinggai di NY)
Dian Rubianty
Lagèe biasa, tiëp seupôt lheuh jak beut bak Teungku Imum, aneuk miët gadôh dimeuén bola bak lapangan disampéng meunasah. Polém, sabab hana niët geumeujak saho, lheuh geu tulông Teungku peubëut aneuk miët, teuduëk bak seuramoë meunasah. Hayëu keudéh geu kalôn aneuk miët meu pluëng-pluëng dipeulét bola.
Teungôh hayëu-hayëu jih awaknyan dimaèn bola, tiba-tiba mandum meusapat bak teungôh lapangan. Dari jeuôh teudengo bak Polém sang na yang meupaké. Polém bagah-bagah geupluëng u lapangan.
“Hai…pakon ka karu teungôh ka meuén gèt-gèt?” teugah Polém sirap geu peusiblah aneuk miët nyan. Rupa jih si Hakim ngon si Uma yang meu paké.
“Peu pasai ka meu paké?’ tanyong Polém watèe aneuk miët nyan ka seungap.
“Si Hakim yang peu phôn…”
“Jéh ka dipeusalah lôn… kah yang awai mita salah…”
Sigohlom aneuk miët dua nyan meuseu’ot sambông lom, bagah-bagah Polém geumè awaknyan bandua u meunasah.
“Nyo peugah haba sidroë-droë, maséng-maséng na masa bela droë,” kheun Polém watèe awaknyan man lhèe ka troh u seuramoë meunasah.
“Hakim, drou keuh phôn…”
“Si Uma ka off-set. Lôn peugah hanjeut sipak lé bola tapi disipak chit lam gawang kamoë.”
“Beutoi nyan Uma?”
“Beutoi, Bang. Tapi panéna meu cèh off-set saré. Nyo kôn meuén pura-pura. Si Hakim jih leu
that meu atô. Hana hayëu…. Man lôn peugah meunyo leu that dibôh atô, singoh-ngoh bèk asi lé jih meuén ngon awak kamoë. Jih kôn awak Meunasah Atëung blah dèh. Keupeu peurôh-rôh droë ngon kamoë. Meunyo hana galak lagèe kamoë bôh atô…” Maken bak ujong su si Uma maken rayeuk. Sampo’an Tengku Imeum geu teubiët dari kantô di sampéng seuramoë seumayang.
Hakim teuduëk meuteukui. Sang teupeh hatéjih karena peu yang dikheun kheuneulheuh le si Uma.
“Uma, pakon jeut raya su meunan, neuk?” leupie teudengo su Tengkue Imeum.
“Meunyo bak pasai meureuno, hana aneuk ateung blah deh, aneuk blah no, neuk. So mantong jeut jak bak meunasah nyo, karna meunasah nyo Allah Po.”
“Lôn hana makesud teu’ôh nyan Tengkue, meunyo si Hakim hana leu diboh atô bak meuén bola.” Uma sang mantong palak keu si Hakim. Tapi su jih hana emosi lé.
“Meuén bola kon keu peugadoh kuerawat badan, bek sampo sabab nyan malah meupaké. Cie piké, kon hana jröh sagai sabab buët ubit, ta meu paké saré keudroë-droë?”
Dua Aneuk miët nyan seungap lam pikeran droë maséng-maséng.
“Meumat jaro teuma, lheuh nyan jak cok ie seumayang ta seumayang Meugreb,” kheun Tengku teuma.
Aneuk miët dua nyan dimeumat jaro lheuh nyan dibeudoh dijak tron u yub jak tueng ie seumayang. Lheuh seumayang Meugreb Polém dijak wo u rumoh. Liwat rumoh si Jol bagah-bagah dipaléng muka. Mantông teuingat that lam haté Polém, kiban baro sa si Jol diteugah Polém bak teungoh-teungoh kawan ramè. Gèt that malè Polém watèe nyan dipeulaku lé si Jol lagèe aneuk manyak.
Seupot singoh jih, Polém liwat lapangan bola meujak u meunasah. Niet lam haté meujak seumayang Meugreb ngon aneuk miët. Buno jih gabuëk ditulông Ayah, hana meuteumèe tulông Tengkue peubeut aneuk miët.
Lam lapangan dikalôn si Hakim ngon si Uma teungoh meubagi-bagi bola. Gèt that si Hakim jok bola sampo si Uma jeut disipak bola dilop gol lam gawang lawan. Awaknyan dua dimeusurak, dimeuëm-uëm ka meunang meuèn bola.
Sira geucok ie semahyang, Polém geutanyong keu gura-gura bak si Uma.
“Uma, hana bungeh le droë keuh ngon si Hakim?”
“Nyan kon baro, Bang.”seuôt Uma. Jaro jih sibôk ditôp kran ie.
“Nyo uronyo kamoë meupake, han meunang lage buno Bang.” sambông Hakim tiba-tiba ka trôh dilikôt Polém.
Polém teu iëm dikalôn aneuk miët duanyan meuwa-wa di ék u ateuh meunasah. Sang baro hana kejadian sapëu. Padahai Polém diteupeu that, Hakim teupeh haté ngon narit si Uma baro.
Ban meujak ék u meunasah, dideungô su si Jol geuheui nan geuh.
“Polém, keuno neu jak, siblah lôn mantong na pat dong.”
Polém teujak teudong. Haté jih mantong saket. Tapi nyo ditulak dong dibineh si Jol, peu alasan jih. Peulom nyan pat shaf nyan mantong na pat dong.
Sipanyang seumayang, Polém hana khusyu’. Pikeran jih dijak lèh ho ho. Lheuh seumayang dimeujak laju tapi si Jol dithëun jaro jih.
“Polém, nyo droë na watèe lôn keumëu peugah haba siat.”
Lagèe biasa si Jol ditanyông pakiban pikiran Polém. Kali nyoë pasai Mulôd Nabi urô Aleuhad ukeu. Polém diseuôt ala kada mantông. Hana meuseumangat lagèe biasa.
Lheuh si Jol peugah hai jih, Polém teugrak haté keumëu tanyông pasai yang peugèt haté jih teupeh baro nyan lam rapat majeulieh meunasah.
“Jol, jino lôn keumeng peugah hai lôn bak droëkeuh. Sibena jih lôn hana keumeu peugah haba ngon droë. Tapi nyo ka lhee uro. Teungkue peugah, hanjeut tayô saré-saré urëung muslim leubèh lhèe uro hana tapeugah haba.”
Muka si Jol deuh hireun. Lam haté dicuba kirakira peu meukeusud Polém.
“Lôn teupeh haté ngon droë lam rapat Mulod baro nyan. Neu teugah lôn lam kawan ramé.” Ah! Lapang rasa jih dada Polém lheuh dipeutroh meukeusud jih. Jikalôn muka si Jol meuubah hana mangat.
“Polém, lôn lake meu’ah bak rayeuk that. Nyo rupa jih yang peugèt droëneuh hana lé narit ngon lôn lheuh rapat nyan. Lôn piké musabab droëneuh sibok.” Si Jol dinyhueng jaro.
Polém hana dibalah meumat jaro si Jol, sampo akhe jih si Jol dipeutreun teuma jaro jih.
“Lôn keubiet hana meukeusud peumalèe droë neuh. Hana mungkén lah lôn lagèe nyan. Tanyo kon ngon seujak manyak. Peu na masaalah sabé lôn lakèe tulông bak droë neuh. Meunyo kon droë yang dukong dilikot lôn, pané na aneuk muda gampong dipilèh lôn jeut keu ketua peunguroh meunasah nyo.”
“Si go teuk lôn lake meu’ah, Polém. Hana peu-peu meunyo droë hana jeut neu peu me’ah lôn lom. Lôn teurimong salah, ka silap rôh rheut su keu droë lam teungôh kawan ramé. Watèe nyan lôn agak meukarat. Buet leupah leu, tapi mandum aneuk muda hana peureumëuen.”
Dikalôn Polém teu iëm, Jol disambong lompeugah haba.
“Lôn agak gugôp ngon acara go nyo. Mulod go nyo gampông tanyo geu undang siplôh bôh dayah ngon mandum aneuk yatim lingka gampông tanyo. Sang lôn harôih peugèt rapat lom, seubab droë meutu’oh lôn jeut tingat, lôn kon cuma rayeuk su ngon droë mantong, tapi rap ngon mandum rakan-rakan geutanyo yang ikôt rapat. Pasti mandum jino ka sakèt haté keu lôn.”
Polém dikalôn si Jol di palèng muka u sampèng meunasah. Dari klap-klip lampu bak jalan deuh bak pineung sipanyang jalan diapit-apit lé angèn.
“Teunang mantong, yang laèn hana dipeugah sapeu pasai rapat nyan. Cuma lôn mantong yang lage aneuk mit, droë kon peugah haba lam rapat sibagai ketua, kon sebagai Jol yang rakan ulôn. Hana sipatôt jih lôn lakèe neupeutimang khusuih dari droë keuh.”
Si Jol dijok jaro teuma, go nyo Polém geusambôt bagah-bagah. Nyan awaknyan dua teukhem-khem teuma.
“Adak droë peugah laju bak lôn lheuh rapat nyan, kon hana peureulèe lôn lhèe uro mumang hana ngon peugah haba,” kheun si Jol watèe awaknyan teungoh meulangkah meujak wo.
“Droë turi Hakim ngon Uma kon? Meunyo kon karna awaknyan, mungken sampo an thon ukeu lôn hana peugah haba ngon droë neuh.”
“Peu rhôh pasai Uma ngon si Hakim ngon pasai geutanyo?”
“Lôn malèe haté ngon aneuk miët dua nyan, baro dimeulho uronyô ka meu wa—wa teuma.”
“Tanyo yoh jameun kon meunan ciet Polém, na teutingat droë watèe ta meuén bola, lôn sipak bola bukah kaca kanto Tengkue? Karna takot, nyan ku peusalah kah. Tapi oh seupot singoh ka ta beut sama teuma kon….”
Polém ngon si Jol teu khem-khem teuingat cerita awaknyan jameun dilèe. Ah! Leupah indah donya jih watèe mantong aneuk mit! Seubab watèe nyan jih jeut dimeuruno peu mantong, hana male meunyo salah. Bak masa nyan, Polém hanjeut diteumaki, sabé dipeugah yang seubeuna. Watèe Polém mantong aneuk mit, pakiban lam haté meunan lam narit. Lagèe urëung syiek kheun, pakiban crah meunan beukah. Watèe Polém
mantong aneuk miët, leupah mudah dipeume’ah urëung yang salah. Haté sabé lapang, donya nyo sabé peunoh keunangan.
Masa jino, deungon meubago-bago alasan, leu yang ka meuubah! Ah! Polém harôih meureuno teuma dari donya aneuk miët. Khusoih jih bak pasai peumeu’ah salah ureung laén dan meurayeuk-rayeuk haté.
(Dian Rubianty, tinggai di NY)
